Ниицәтә Немшин Орн: хүвлвр хоорндк йилһән

Алвын-йосна тогтацин тускар келхлә, Немшин Орн Нутугин Ниицәнд 16 Танһч (Land) бәәнә, тер тоод Берлин онц һазрһазар гиҗ тоолгднатоолгадна. ҺазрмудҺазрамуд округар (Regierungsbezirk), округуд-райодар (Kreis), райод болхала, хамцүдәр (Gemeinde), хувагдна. 16 һазрмуднь иим нертә: Баварь (Bayern), Баден-Вюртемберг (Baden-Württemberg), Берлин (Berlin), Бранденбург (Branderburg), Бремен (Bremen), Гамбург (Hamburg), Гессен (Hessen), Мелкленбург - Өмнк Померань (Mecklenburg-Vorpommern), Дора Саксонь (Niedersachsen), Райланд Пфальц (Rheinland-Pfalz), Саар (Saarland), Саксонь (Sachsen), Саксонь-Анхальт (Sachsen-Anhalt), Ар үзгин Райн-Вестфаль (Nordrhein-Westfalen), Тюрингий (Thüringen), Шлезвиг-Гольштейн (Schleswig-Holstein).

Тиигәд аштньаштань ухан-тоолврта, улс-йоста хәләц диилв. Ямаран чигнчигин орн-нутугиг хуваҗ болшго. 1949 җилд болхла Англь, Франц болн США эзлҗәсн һазрин зонд ФРГ, советин цергүд эзлҗәсн һазрт ГДР тогтагдла. Деед үзгин Бердин болх-ла эврә зөвтә йосна һанц болҗ. Нарт делкән онц бәәдл-дүрнь авад бәәлә.

Болв Советск Союзд учрҗасн улс-йоста йовцс Европд чигн үлмәһән күргв. ГДР-т, Румыньд, Чехословакд болн нань чигнчигин орн-нутгудт тенд йос залҗасн диг-дараг бурушалһна йовдлмуд учрла. Терүнү ашт ГДР болн ФРГ хоорнд хәрлцән оңдарулгдла. Her орн-нутг болхар бәәсн чидлмүд хамцуллһна җисәг делгрүлҗәләделгерүлҗәлә. Тегәд 1990 җилин хөн сарин 18-д ФРГ болн ГДР хоорндхоорнод валютн, экономическ болн социальн ниицә тогталһна туск бооцан батлгдв. 1990 җилин така сарий 1 щинд эн бооцан үүлдврт орв. Ноха сарин 31-д "Негдлһнә туск бооцан' батлгдв. Энд деед германя һоллгч закана 23-ч статьян ул деер ГДР-иг ФРГ-ла ниилүллһнә диг-даран батлгдв.

Ашлгч үгән хойр орн-нутгиг тогтасн орн-нутгуд-дииләчнр келх зөнтә бәәсмнбәәсмин. Тегәд 1990 җилин хулһн сарин 1 шинд Москвад СССР, США, Англь, Франц болн хойр германск орн-нутгин хоорнд Германя туст төриг күццднь хаһлсна туск Бооцанд һар тәвгдв. Удл уга, 1 990 җилин хулһнхулһан сарин 5-д энүг ФРГ-н бундесрат таасв.

ФРГ-д закз тогтагч болн күцәгч йосна хоорнд цүүгән һархщ. Энд бат диг-даран тогтснтогтасан бәәнә, терүг арвад җилмүдин туршарт сольвр угаһар закана зөвд орҗ күцәҗәнә. Мана таңһчд тиим бәәдл тогтсн болхла, эдл-ахун болн экономическ политикин кесг төрмүдиг бидн сәәнәр болн түргвр хаһлх биләвидн.

ФРГ-д орн-нутг толһачнь федеральн ахлач болҗана. ШишлңШишлиң холван хурал кеһәд (Вundesversammlund) ахлачиг 5 җилин болзгт суңһна. Шинәс энүг зуг нег дәкҗ суңһҗ болхмнболхаман. Федеральн хуралыг бундес тагин ахлач цуглулна, эн хуралын ханьд бундестагин депутатнрдепутатнар болн ландтагкудландатагкуд (һазрмудын парламентмуд) суңһҗахсуңһуҗах әдл тоота гешүд орна. Кемр президент гемин зүүләр аль нань чигн учрар эврәннь үүлән дааҗ эс чадхлачадхала, эс гиҗ өңгрхләөңгөрхәлә, ахлачин күццкүцүц зөвиг бундесратинбундестагин ахлач куцәнә.

Зака тогтагч йосиг парламент күцәнә. Эн хойр палатас: бундестагас болн бундесратасбундестагас тогтнатогтана. Бундес-тагиг орн-нутгиннутугин олн-әмтнәмтын 4 җилин болзгтболзагат суңһнасуңһуна. Ут турштантуршатан 662 депутат бундестагт орна. Депутатнрин өрәлнь сүңһврин округудар шуд дууһан өглһнә эв-арһар суңһгднасуңһугдана, наадк өрәлнь болхлаболхала, һазр болһнас өгчәх партийн спискүдәр суңһгднасуңһугдана.

эврәннь ханяс 4 җилин болзгтболзагат шииднә.

Һазр болһнд эврәннь цааҗн бичгбичиг, хурал болн заалт бәәнә

Орн-нутгин тогтацньтогтацань тиим. Зөвәр амр. Государствин өмн бәәх төрмүдиг парламент болн правительств ода деерән сәәнәр күцәҗәнә. Федеральн президентин үүлиг ода Рихард фон Вайцзекер (ХДС) күцәҗәнә. Энүг 1989 җилин хөн сарин 23-д суңһла. Эн хойрдад эн өөдән үүлд орҗана. Урднь тиим йовдл 1984 җилд учрла.Президент Христианск-демократическ Парламентин ханьд орҗах бундестагиг 1990 җилин бар сарин 2-т суңһла. Бундестагин партийн ханин тускар келхлә, энд деер заагдсар ХДС түрүн ормд йовна. Эн партин ахлачнь ода бәәх федеральн канцлер Гельмут Коль мөн. Эн парть 1945 җиләс авн үүлдҗәнә.